Kırım’ın Kısa Tarihi

Yazarlar
Doç. Dr. M. Akif Kireçci, Yrd. Doç. Dr. Selim Tezcan

Ahmet Yesevi Üniversitesi Mütevelli Heyet Başkanlığı tarafından hazırlanan, ‘‘Kırım’ın Kısa Tarihi’’ başlıklı eser yayımlandı. 

Yayımlanan eserde, önemli bir iktisadi ve siyasi ehemmiyete sahip bir bölge olan Kırım yarımadası ve bölgenin yerli etnik grubu olan Kırım Tatarlarının tarihinin izini sürmektedir. Çalışma, yarımadanın on üçüncü yüzyılın ortasında Cengiz Han’ın torunu tarafından ele geçirilmesi ve bunun sonucu olarak Altınordu Devleti’ne katılmasını irdeleyerek başlamaktadır. Birçok yıkıcı mücadele sonucunda, Kırım Hanlığı bağımsızlığını kazanır ve yarımada üzerinde Cenovalı tacirlerle ortaya çıkan anlaşmazlıklar sonucu Hanlık ve Osmanlı İmparatorluğu arasında kurulan ittifak ile Kırım Hanlığı, 1475′te Fatih Sultan Mehmet döneminde Osmanlı İmparatorluğunun hükümranlığı altına girer.

Kırım Osmanlı hâkimiyeti altındayken, 1784 yılından itibaren işgal politikala­rını uygulamaya geçiren Rusya XIX. yüzyıl da dâhil olmak üzere yüzyıllarca süren acılara sebebiyet vermiş ve bölge Müslümanlarını anavatanlarını terk etmek zorunda bırakmıştır. Azınlık durumuna ise Kırım’ın 1783’te Rusya tarafından işgal edilmesiyle düşmüşlerdir. İlerleyen süreçte Kırım’ın yerli nüfusu (aslen Kıpçak Türkleri olan) Tatarlar, önce Çarlık sonra da Sovyet yönetimleri altında yarımadadaki varlıklarının yok edilmesine dönük sistematik baskılarla karşı karşıya kalmışlardır. Bu baskıların en son örneklerinden birisi olarak Kırımlıların 1944’te tamamen yurtlarından sürülmesi örnek olarak gösterilebilir. On binlerce Kırım Tatar köylüsü “kulak” oldukları iddiasıyla Ural­lara, Sibirya’ya ve başka yerlere sürülmüştür.

Eser, Kırım Tatarlarının tarihine ışık tutmanın, bugünkü durumlarını anlama açısından yararlı olacağı düşüncesi ile kaleme alınmıştır. Çalışma ile Kırım’ın tarih boyunca hangi süzgeçlerden geçtiğini gözler önüne sermektedir.

Kırım’ın Kısa Tarihi

Yazarlar
Doç. Dr. M. Akif Kireçci, Yrd. Doç. Dr. Selim Tezcan

Çeviri
Can Eyüp Çekiç

Yayın Koordinatörü
Halil Ulusoy

Baskı Tarihi: Eylül 2015
© Ahmet Yesevi Üniversitesi
Mütevelli Heyet Başkanlığı
Taşkent Cad. Şehit H. Temel Kuğuoğlu Sokak. No: 30 06490 Bahçelievler/ANKARA
Tel: 0312 216 06 00 • Faks: 0312 216 06 09
www.ayu.edu.tr [email protected]